Przydomowa oczyszczalnia ścieków – koszty.

Jednym z kluczowych parametrów decydującym o wyborze systemu zagospodarowania ścieków są koszty związane z budową inwestycji oraz eksploatacją danego systemu.koszty przydomowej oczyszczalni scieków

W niniejszym poradniku zostaną porównane koszty związane z zakupem, budową i użytkowaniem indywidualnych systemów zagospodarowania ścieków. Zestawienie kosztów eksploatacyjnych w dłuższej perspektywie czasu dla różnych rozwiązań umożliwi podjęcie decyzji o wyborze danego urządzenia nie tylko na podstawie kosztów związanych z jego zakupem.

Przy porównaniu kosztów rozwiązań z zakresu gospodarki ściekowej uwzględniono poniższe założenia:

  • analizę przeprowadzono dla budownictwa mieszkalnego;
  • przyjęto wielkości systemów przeznaczone dla 4 i 6 osób jako najbardziej popularne;
  • ponieważ nie ma wytycznych w zakresie ilości produkowanych ścieków, do wyliczeń przyjęto dzienne zużycie wody na poziomie 100 litrów na mieszkańca (zgodnie z Dz.U. 2002 nr 8 poz. 70). Wartość ta pokrywa się z rzeczywistym zużyciem wody przez typowe gospodarstwo domowe;
  • przyjęto 10 letni czas analizy kosztów poszczególnych systemów;
  • koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne przyjęto na podstawie średnich wartości dla całego kraju;
  • analizowano wyłącznie certyfikowane produkty spełniające obecnie obowiązujące wymagania prawne;
  • przy wycenie robót montażowych uwzględniono dobrą chłonność gruntu (10 m drenażu na osobę) oraz niski poziom wód gruntowych nie wymagający montażu przepompowni oraz wykonywania drenażu rozsączającego w nasypie.

W przypadku odmiennych danych wyjściowych (wielkość urządzenia, zużycie wody, koszty eksploatacyjne tj. cena za wywóz nieczystości płynnych lub cena energii elektrycznej itp.) można z łatwością dokonać własnej analizy, postępując analogicznie do przedstawionych wyliczeń.

1. Szambo ekologiczne

Czyli zbiornik bezodpływowy na nieczystości płynne z okresowym ich wywozem przy pomocy taboru asenizacyjnego.

Koszty związane z budową i eksploatacją szamba można podzielić na:

  • Koszty inwestycyjne
    • koszt zakupu i dostawy szamba
    • koszt montażu szamba
  • Koszty eksploatacyjne
    • koszt wywozu szamba
    • koszt stosowania biopreparatów (szczególne przypadki)

W ramach niniejszej analizy kosztów budowy i eksploatacji szamb porównano pojemności 4m3; 6m3 oraz 10m3, jako najbardziej popularne.

1.1. Szambo ekologiczne – koszt budowy

1.1.1. Szambo ekologiczne – cena zakupu

Występujące na rynku szamba są wykonane najczęściej z betonu oraz tworzyw sztucznych tj. polietylenu (HDPE) oraz żywic poliestrowych wzmacnianych włóknem szklanym (GRP). Rodzaj materiału ma oczywisty wpływ na wady i zalety danego typu szamba oraz na jego cenę. Szambo betonowe jest produktem najtańszym, ale również o mniejszej szczelności i trwałości niż szambo z tworzywa sztucznego. Szambo plastikowe oraz wykonane z GRP są produktami droższymi, a ich cena jest do siebie zbliżona.

Średni koszt brutto zakupu szamba wraz z transportem w zależności od pojemności oraz materiału, z którego szambo ekologiczne jest wykonane, przedstawia poniższa tabela:

Tab. 1. Koszt zakupu szamba ekologicznego w zależności od pojemności i materiału

Materiał szambaPojemność szamba
4m36 m310 m3
Szambo betonowe1000 zł1600 zł2700 zł
Szambo plastikowe2500 zł4700 zł7800 zł

 1.1.2. Szambo ekologiczne – koszt montażu

Koszt montażu szamba składa się głównie z kosztu wykonania robót ziemnych oraz kosztów robocizny ekipy montującej szambo w tym również wykonanie przyłącza kanalizacyjnego. Dla zbiorników z tworzyw sztucznych koszt montażu to ok. 1200 zł brutto. W przypadku szamba betonowego dodatkowo dochodzi koszt dźwigu lub usługi rozładowania przez dostawcę bezpośrednio z samochodu do wykopu przy użyciu żurawia przeładunkowego umieszczonego na samochodzie (HDS). Całkowity koszt montażu szamba betonowego to ok. 1500-2000 zł brutto w zależności od wielkości.

1.2. Szambo ekologiczne – koszt eksploatacji

1.2.1. Szambo ekologiczne koszt wywozu

Koszt wywozu stanowi główny koszt utrzymania szamba. Częstotliwość wywozu szamba uzależniona jest od zużycia wody przez użytkowników oraz od pojemności szamba.

Wielkość szamba powinna być tak dobrana, aby częstotliwość wywozu mieściła się w przedziale pomiędzy 7-21 dni. Przy opróżnianiu ponad niż 21 dni dochodzi do fermentacji ścieków, co wiąże się z intensyfikacją uciążliwości zapachowych w wyniku powstawania trujących i złowonnych gazów. Natomiast opróżnianie częściej niż 7 dni powoduje zwiększenie uciążliwości związanych z pracą wozu asenizacyjnego (hałas, zapach) oraz konieczność kontrolowania ilości szamba, aby nie wybiło w najniższym punkcie instalacji.

Koszt usługi wywozu zanieczyszczeń ciekłych taborem asenizacyjnym zależy od jego wielkości i zazwyczaj jest liczony za kurs. Im większy samochód tym koszt całkowity jest droższy, jednak w przeliczeniu na jeden m3 usługa większym wozem asenizacyjnym jest korzystniejsza z punktu ekonomicznego – pod warunkiem wykorzystania pełnej jego pojemności. Dlatego przed zakupem zbiornika na szambo warto dowiedzieć się o dostępnych pojemnościach okolicznych wozów asenizacyjnych i dobrać szambo odpowiednie do ich wielkości zgodnie z zasadą, iż pojemność wozu asenizacyjnego jest identyczna z pojemnością szamba.

Tab. 2. Średni koszt wywozu szamba w zależności od pojemności taboru asenizacyjnego:

Pojemność taboru asenizacyjnego4 m36 m310 m3
Średni koszt za kurs98 zł brutto132 zł brutto179 zł brutto


UWAGA!
 Szambo betonowe jest mniej trwałe niż szambo z tworzywa sztucznego. Podczas wieloletniej eksploatacji w wyniku przemarzania gruntu oraz procesu osiadania zbiornika, dochodzi do rozszczelnienia łączenia ścian szamba z płytą górną. W konsekwencji szambo betonowe po większych opadach lub w trakcie wiosennych roztopów nabiera wody, co z oczywistych względów zmniejsza okresy pomiędzy pompowniami i zwiększa koszty utrzymania szamba. Okres wytrzymałości łączenia płyt jest trudny do określenia i zależy w dużej mierze od jakości zastosowanych materiałów oraz dokładności montażu, dlatego w niniejszych obliczeniach pominięto wpływ rozszczelnienia szamba betonowego na wzrost kosztów eksploatacji.

1.2.2. Szambo ekologiczne – stosowanie biopreparatów

Im szambo jest częściej opróżnianie tym zasadność stosowania biopreparatów jest mniejsza. W przypadku szamb nie ma konieczności stosowania biopreparatów (potocznie zwanych bakteriami) w celu mineralizacji zanieczyszczeń lub usuwania kożucha tłuszczowego z powierzchni ścieków zgromadzonych w zbiorniku (zostaną one wkrótce usunięte przez wóz asenizacyjny). Jedyną sytuacją, przy której stosowanie biopreparatów korzystnie wypłynie na eksploatację szamba, jest sytuacja, gdy jego opróżnianie następuje rzadziej niż 21 dni. Wtedy stosowanie biopreparatów jest wskazane w celu zmniejszenia intensyfikacji uciążliwości zapachowych.

1.3. Szambo ekologiczne – całkowite koszty montażu i utrzymania

Poniższa tabela przedstawia zastawienie wszystkich kosztów brutto związanych z zakupem, montażem i eksploatacją w pierwszym roku, jakimi charakteryzuje się szambo ekologiczne w zależności od jego wielkości oraz materiału, z którego jest wykonane.

Tab. 3. Koszt zakupu, montażu i rocznej eksploatacji szamba betonowego i plastikowego. 

koszty zakupu i montażu szamba

Poniżej dokonano zestawienia kosztów zakupu i eksploatacji przez 4 oraz 6 osób poszczególnych typów i wielkości szamb w perspektywie 10 lat.

Tab. 4. Koszt utrzymania szamba betonowego i plastikowego dla 4 osób w okresie 10 lat.

koszt eksploatacji szamba ekologicznego

Wykres 1. Koszt użytkowania przez 4 osoby szamba plastikowego i betonowego przez 10 lat.

koszty utrzymania szamba ekologicznego

Tab. 5. Koszt utrzymania szamba betonowego i plastikowego dla 6 osób w okresie 10 lat.

szambo ekologiczne koszty utrzymania

Wykres 2. Koszt użytkowania przez 6 osób szamba plastikowego i betonowego przez 10 lat.

szambo ekologiczne koszty eksploatacji

1.4. Szambo ekologiczne – wnioski z porównania kosztów różnych pojemności

Porównując koszty zakupu, montażu i eksploatacji szamb można wyciągnąć poniższe wnioski:

  • szamba mniejsze są korzystniejsze ekonomicznie dla krótszego okresu eksploatacji i ich zakup jest uzasadniony w sytuacji np. posiadania wiedzy o planowanej budowie kanalizacji sanitarnej, do której będzie podłączony użytkowany budynek. Jednak warunkiem taniej eksploatacji małego szamba jest dostępność wozów asenizacyjnych odpowiadających małej pojemności szamba. W przypadku braku takiego taboru użytkownik musi płacić za niewykorzystaną objętość wozu asenizacyjnego (koszt za kurs), co drastycznie zwiększa koszty eksploatacji stawiając pod znakiem zapytania opłacalność takiego rozwiązania.
  • szambo ekologiczne dla 4 osób – przy wieloletniej eksploatacji  najkorzystniejsze ze względów ekonomicznych okazuje się szambo o pojemności 10 m3, jednakże częstotliwość wywozu wynosząca ok 25 dni niesie ryzyko intensyfikacji uciążliwości zapachowych w wyniku fermentacji ścieków i osadów, co wymusza stosowanie biopreparatów, o czym należy pamiętać. W celu zmniejszenia uciążliwości związanych z gazami złowonnymi szambo o pojemności 8m3 (wywóz nieczystości co ok 18 dni) jest optymalne również z ekonomicznego punktu widzenia.
  • szambo ekologiczne dla 6 osób – przy wieloletniej eksploatacji najkorzystniejszą pod względem ekonomicznym spośród ocenianych pojemności jest 10m3. Szambo o pojemności 12m3 będzie jeszcze bardziej korzystne ekonomicznie, jednak jego montaż wymaga już pozwolenia na budowę (szamba do 10m3 montowane są jedynie na zgłoszenie budowy). Ponadto, aby zachować opłacalność użytkowania wynikającą z małej częstotliwościowi opróżniania, konieczna jest dostępność okolicznych wozów asenizacyjnych o pojemności 12m3.
  • przy wieloletniej eksploatacji przez 6 osób szambo ekologiczne o pojemności 4m3, poza największymi kosztami całkowitymi, jest również kłopotliwe z powodu częstotliwości opróżniania mniejszej niż 7 dni, co niesie ze sobą uciążliwości z tym związane (zapach, hałas itp).
  • Porównując szambo betonowe oraz szambo plastikowe pod względem kosztów eksploatacji w 10-letnim okresie czasu okazuje się, że szambo betonowe jest tańsze zaledwie o 11% w przypadku 4 osób oraz 9% w przypadku 6 osób. Jednakże należy zaznaczyć, że analiza nie uwzględnia rozszczelnienia się szamba betonowego i wzrostu kosztów w wyniku jego niekontrolowanego napełniania wodami opadowymi i roztopowymi. Z informacji użytkowników szamb betonowych, które uległy rozszczelnieniu wynika, że czas pomiędzy pompowaniami może zmniejszyć się nawet o połowę, co oznacza dwukrotny wzrost kosztów pompowań (wzrost kosztów o 100%). Czas, po którym dochodzi do rozszczelnienia szamba betonowego, zależy od jakości produktu i jakości montażu i w skrajnej sytuacji może wystąpić już w drugim roku eksploatacji.

Przykładem certyfikowanego szamba plastikowego zapewniającego szczelność dzięki dwuwarstwowej konstrukcji ścianki jest szambo firmy Wobet-Hydret.

Szambo dwupłaszczowe 4000 – 20 000 l

2. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa

Czyli samodzielny osadnik gnilny z systemem odprowadzania ścieków do środowiska zazwyczaj w formie rurowego drenażu rozsączającego.

Koszty, z którymi związana jest przydomowa oczyszczalnia drenażowa, można podzielić na:

  • Koszty inwestycyjne
    • koszt zakupu i dostawy oczyszczalni drenażowej
    • koszt montażu oczyszczalni drenażowej
  • Koszty eksploatacyjne
    • koszt wywozu osadów z oczyszczalni drenażowej
    • koszt stosowania biopreparatów
    • koszt badania laboratoryjnego ścieków
    • koszt rekultywacji drenażu rozsączającego

W ramach niniejszej analizy kosztów budowy i eksploatacji jaką charakteryzuje się przydomowa oczyszczalnia drenażowa przyjęto następujące wielkości oczyszczalni:

  •  dla 4 osób – osadnik gnilny jednokomorowy o pojemności roboczej 2m3 z filtrem doczyszczającym + 40 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (2 nitki po 20 m każda)
  • dla 6 osób – osadnik gnilny jednokomorowy o pojemności roboczej 3m3 z filtrem doczyszczającym + 60 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (3 nitki po 20 m każda)

2.1. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszt budowy

2.1.1. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – cena zakupu

Występujące na rynku osadniki gnilne stanowiące podstawowy element oczyszczalni drenażowej, wykonane są w przeważającej większości z tworzyw sztucznych, głównie z polietylenu. Dostępne są wersje jednokomorowe oraz takie, które mają dwie lub trzy komory. Dodatkowo wszystkie wersje dostępne są w opcji z filtrem doczyszczającym. W ramach niniejszej analizy kosztów użytkowania oczyszczalni drenażowej przyjęto osadnik jednokomorowy z filtrem doczyszczającym. Drugim elementem składowym oczyszczalni drenażowej jest układ rurowego drenażu rozsączającego, w skład którego wchodzą rury rozsączające, studzienka rozdzielcza, kominki wentylacyjne, kształtki oraz geowłóknina. Wszystkie powyższe elementy można zakupić wraz z osadnikiem jako kompletną oczyszczalnię.

Średni koszt brutto zakupu oczyszczalni drenażowej wraz z transportem w zależności od jej wielkości przedstawia poniższa tabela:

Tab. 6. Średnia cena oczyszczalni drenażowej wraz z transportem w zależności od wielkości. 

Element oczyszczalni drenażowejLiczba użytkowników
4 RLM6 RLM
Osadnik gnilny wraz z kompletnym, rurowym drenażem rozsączającymOsadnik 2 m3 + 40 m drenażu rozsączającego

cena brutto 3000 zł

Osadnik 3 m3 + 60 m drenażu rozsączającego

cena brutto 3500 zł

2.1.2. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszt montażu

Koszt montażu oczyszczalni drenażowej składa się z kosztu robót ziemnych związanych z zakopaniem osadnika gnilnego oraz wykonaniem rurowego drenażu rozsączającego, kosztów robocizny ekipy montującej oczyszczalnię drenażową w tym również wykonanie przyłącza kanalizacyjnego oraz ewentualną tzw. wentylacją wysoką po elewacji budynku. Dodatkowo należy uwzględnić koszt zakupu żwiru płukanego w zakresie frakcji 8-32 mm stanowiącego warstwę rozsączającą (0,5 m x 0,5 m x długość rury) umieszczoną pod rurami drenażowymi. Całkowity koszt montażu oczyszczalni drenażowej wraz z materiałami to ok. 3800-4900 zł brutto w zależności od wielkości.

2.2. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszt eksploatacji

2.2.1. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszty wywozu osadów

W przypadku oczyszczalni drenażowych częstotliwość wywozu osadów z osadnika gnilnego jest zdecydowanie mniejsza niż częstotliwość wywozu nieczystości płynnych ze zbiornika bezodpływowego. Przy typowym użytkowaniu w budownictwie mieszkalnym pojemność osadnika starcza na usuwanie osadów co 12 m-cy. Roczny koszt wywozu osadów wynosi równoważność jednego kursu małego wozu asenizacyjnego. Przyjęto wóz asenizacyjny ok. 4 m3 (koszt wywozu 98 zł brutto/kurs).

2.2.2. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszty biopreparatów

Przy użytkowaniu oczyszczalni drenażowych regularne stosowanie biopreparatów jest uzasadnione. Biopreparaty wspomagają mineralizację osadów zgromadzonych w osadniku gnilnym oraz wpływają korzystnie na rozbijanie kożucha tłuszczowego zbierającego się na powierzchni gromadzonych ścieków. Powyższe działania wpływają bezpośrednio na zmniejszenie uciążliwości zapachowych związanych z beztlenowym rozkładem materii organicznej w osadnikach gnilnych. Roczny koszt stosowania biopreparatu wynosi ok. 100 zł brutto dla osadników o pojemności roboczej 2000 litrów (dedykowanych dla 4 osób) oraz ok. 150 zł brutto dla osadników o pojemności 3000 litrów (dedykowanych dla 6 osób).

2.2.3. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszty badań laboratoryjnych

Obowiązujące przepisy (par 5 ust 1 – Dz.U. 2019 poz. 1311) wymagają od użytkowników wszystkich przydomowych oczyszczalni ścieków dokonywania laboratoryjnych badań ścieków. W przypadku oczyszczalni drenażowych, gdzie oczyszczone ścieki są odprowadzane do gruntu, należy wykazać redukcję dwóch parametrów tj. zawiesiny ogólnej oraz BZT5. Wykazanie redukcji oznacza przebadanie zarówno ścieków surowych, jak i oczyszczonych. Łączny koszt jednorazowych badań powyższych parametrów w ściekach surowych i oczyszczonych to ok. 360 zł brutto.Przydomowe oczyszczalnie ścieków badanie laboratoryjne

Zgodnie z przepisami (par 5 ust 2 – Dz.U. 2019 poz. 1311) ilość pobranych próbek ścieków dla oczyszczalni mniejszych niż 2000RLM wynosi 4 razy w ciągu roku – czyli koszt wyniesie ok. 1440 zł brutto rocznie. W przypadku pozytywnych wyników badań w danym roku, wymagana ilość pobranych próbek w kolejnym roku wynosi 2 (koszt w kolejnych latach wynosi więc ok. 720 zł brutto rocznie).

2.2.4. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszty rekultywacji drenażu

Skuteczność oczyszczania przydomowej oczyszczalni drenażowej jest znacznie mniejsza niż przydomowych oczyszczalni biologicznych. Stosunkowo duże stężenie zanieczyszczeń wypływających z osadnika gnilnego teoretycznie powinno ulec zmniejszeniu na drenażu rozsączającym. Jednakże złoże drenażowe jest urządzeniem narażonym na podtopienia (roztopy, intensywne opady atmosferyczne itp.), podczas których dochodzi do odcięcia dopływu powietrza do warstwy drenażowej. W takich warunkach dopływające z osadnika gnilnego zanieczyszczenia organiczne zaczynają rozkładać się w warunkach beztlenowych.

Długotrwała sytuacja odcięcia dopływu powietrza przez wodę w sposób nieodwracalny doprowadza do zakłócenia pracy drenażowej warstwy doczyszczającej ścieki. W warstwie drenażowej zaczyna tworzyć się sapropel, który skutecznie zmniejsza skuteczność odprowadzania ścieków do gruntu. Wraz z upływem czasu wzrastająca ilość sapropelu doprowadza do całkowitego braku odpływu ścieków do gruntu. Czas skutecznego działania systemu drenażowego jest uzależniony od wielu czynników, ale średnia jego żywotność wynosi ok. 8-10 lat. Po tym czasie należy wykonać wymianę gruntu w miejscu istniejącego systemu drenażowego lub wykonać drenaż rozsączający w innym miejscu.

W niniejszej kalkulacji przyjęto koszt wymiany systemu drenażowego (kruszywo, kompletny system drenarski, koszt pracy sprzętu oraz robocizna) na poziomie 3500 zł brutto dla 4 osób oraz 4500 zł brutto dla 6 osób, który zostaje poniesiony w 9 roku eksploatacji przydomowej drenażowej oczyszczalni ścieków.

2.3. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszty całkowite

Poniższa tabela przedstawia zastawienie wszystkich kosztów brutto związanych z zakupem, montażem i eksploatacją po pierwszym roku eksploatacji jakimi charakteryzuje się przydomowa oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym w zależności od jej wielkości (ilości użytkowników).

Tab. 7. Koszt zakupu, montażu i rocznej eksploatacji przydomowej oczyszczalni drenażowej. 

koszt zakupu i montażu oczyszczalni drenazowej

Poniżej dokonano zestawienia kosztów zakupu i eksploatacji przez 4 oraz 6 osób poszczególnych wielkości przydomowych oczyszczalni drenażowych w perspektywie 10 lat.

Tab. 8. Koszt utrzymania przydomowej oczyszczalni drenażowej dla 4 osób w okresie 10 lat.

koszty eksploatacji oczyszczalni drenażowej

Wykres 3. Przydomowa oczyszczalnia drenażowa – koszt użytkowania w okresie 10 lat.

koszty użytkowania oczyszczalni drenażowej

Przykładem certyfikowanej przydomowej oczyszczalni ścieków z rurowym drenażem rozsączającym jest oczyszczalnia firmy Wobet-Hydret.

Oczyszczalnia drenażowa

3. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna w technologii SBR

Oczyszczalnia składająca się z bioreaktora pracującego na bazie osadu czynnego, najczęściej zawierająca również osadnik gnilny stanowiący zbiornik buforowy. ten typ oczyszczalni wyposażony jest w dmuchawę powietrza oraz sterownik.

Koszty, z którymi związana jest przydomowa oczyszczalnia biologiczna w technologii SBR, można podzielić na:

  • Koszty inwestycyjne
    • koszt zakupu i dostawy oczyszczalni biologicznej SBR
    • koszt montażu oczyszczalni biologicznej SBR
  • Koszty eksploatacyjne
    • koszt wywozu osadów z osadnika oczyszczalni biologicznej
    • koszt zużycia energii elektrycznej
    • koszt badania laboratoryjnego ścieków
    • koszt przeglądów serwisowych
    • koszt podzespołów zużywających się

W ramach niniejszej analizy kosztów budowy i eksploatacji jaką charakteryzuje się przydomowa oczyszczalnia biologiczna w technologii SBR przyjęto następujące wielkości oczyszczalni:

  • dla 4 osób. Oczyszczalnia SBR o łącznej pojemności 3m3 z dmuchawą membranową o wydajności ok 70 dm3/min + 40 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (2 nitki po 20 m każda)
  • dla 6 osób. Oczyszczalnia SBR o łącznej pojemności 4m3 z dmuchawą membranową o wydajności ok 90 dm3/min + 60 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (3 nitki po 20 m każda)

3.1. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt budowy

3.1.1. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR  – cena zakupu

Bardzo popularny typ oczyszczalni biologicznej składający się z dwukomorowego zbiornika najczęściej wykonanego z polietylenu. Ponieważ oczyszczalnia w technologii SBR posiada o wiele większą skuteczność oczyszczania niż oczyszczalnia drenażowa, można w przypadku tego typu oczyszczalni do odprowadzania ścieków oczyszczonych zastosować studnię chłonną lub nawet odprowadzać ścieki do urządzenia wodnego (np. rów). Jednakże dla celów porównawczych, w ramach niniejszej analizy kosztów przyjęto, identyczny jak w przypadku oczyszczalni drenażowej, rurowy drenaż rozsączający na warstwie żwiru płukanego (frakcja 8-32 mm).

Poniższa tabela przedstawia średnią cenę rynkową przydomowych oczyszczalni biologicznych w technologii SBR wraz z transportem w zależności od jej wielkości.

Tab. 9. Średnia cena oczyszczalni biologicznej SBR wraz z transportem w zależności od wielkości. 

Element oczyszczalni drenażowejLiczba użytkowników
4 RLM6 RLM
Oczyszczalnia SBR wraz z kompletnym, rurowym drenażem rozsączającym oraz zabezpieczeniami elektrycznymiOczyszczalnia o pojemności 3 m3 + 40m drenażu rozsączającego

cena 7000 zł

Oczyszczalnia o pojemności 4 m3 + 60m drenażu rozsączającego

cena 8000 zł

3.1.2. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt montażu

Na koszt montażu oczyszczalni biologicznej w technologii SBR składa się z kosztu robót ziemnych związanych z zakopaniem oczyszczalni oraz wykonaniem rurowego drenażu rozsączającego, kosztów robocizny związanej z montażem oczyszczalni wraz z przyłączem kanalizacyjnym oraz ewentualną tzw. wentylacją wysoką po elewacji budynku. Dodatkowo należy uwzględnić koszt zakupu żwiru płukanego w zakresie frakcji 8-32 mm stanowiącego warstwę rozsączającą (0,5 m x 0,5 m x długość rury) umieszczoną pod rurami drenażowymi. W przypadku tego typu oczyszczalni biologicznej dochodzi koszt wykonania elektrycznej instalacji wraz z zabezpieczeniem nadpradowym i różnicowopradowym. Całkowity koszt montażu oczyszczalni biologicznej w technologii SBR to ok. 4200-5300 zł brutto w zależności od wielkości.

3.2. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszty eksploatacji

3.2.1. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt wywozu osadów

W przypadku oczyszczalni biologicznej w technologii SBR częstotliwość wywozu osadów z części osadnikowej jest zbliżona do częstotliwości wywozu osadu z oczyszczalni drenażowej (co ok 12 miesięcy). Roczny koszt wywozu osadów wynosi równoważność jednego kursu małego wozu asenizacyjnego. Przyjęto wóz asenizacyjny ok 4 m3 (koszt wywozu 98 zł brutto/kurs)

3.2.2. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszty biopreparatów

Oczyszczalnie biologiczne w technologii SBR podczas typowej eksploatacji w budownictwie mieszkalnym nie wymagają stosowania biopreparatów.

3.2.3. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt zużycia energii elektrycznej

Energia elektryczna podczas pracy oczyszczalni w technologii SBR zużywana jest do zasilania dmuchawy membranowej, sterownika oraz zaworów sterowanych elektrycznie. Kosz całkowity zużytej energii elektrycznej uzależniony jest od wielkości dmuchawy (zazwyczaj ok 45W dla 4 RLM oraz 75 W dla 6 RLM), czasu jej pracy (zazwyczaj 12-14 h na dobę) , rodzaju zaworów elektrycznych (elektrozawory z cewkami, zawory z silnikami krokowymi itp) oraz stawki za energię elektryczną (średnio 0,55 zł/kWh brutto dla taryfy G11). Uwzględniając wszystkie powyższe składowe, można przyjąć roczny koszt zużycia energii elektrycznej na poziomie 130 zł/rok brutto dla 4 RLM oraz 210 zł/rok brutto dla 6 RLM.

3.2.4. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszty badań laboratoryjnych

Obowiązujące przepisy (par. 5 ust 1 – Dz.U. 2019 poz. 1311) wymagają od użytkowników wszystkich przydomowych oczyszczalni ścieków dokonywania laboratoryjnych badań ścieków. W przypadku oczyszczalni biologicznych, których skuteczność oczyszczania jest o wiele większa niż oczyszczalni drenażowych, można zastosować analizy zanieczyszczeń jedynie w ściekach oczyszczonych porównując wyniki do wymaganych przepisami konkretnych wartości zanieczyszczeń określonych jako zawiesina ogólna, BZT5 i ChZT. Taki sposób wykazywania skuteczności działania oczyszczalni (bez konieczności wykazywania procentowego stopnia redukcji, jak ma to miejsce przy oczyszczalniach drenażowych) pozwala obniżyć koszty badań laboratoryjnych.

Koszt jednorazowych badań dla parametrów BZT5, ChZT  oraz zawiesina ogólna ścieków oczyszczonych to ok. 250 zł brutto.

Zgodnie z par. 5 ust 2 Dz.U. 2019 poz. 1311 ilość pobranych próbek ścieków dla oczyszczalni mniejszych niż 2000RLM wynosi 4 razy w ciągu roku – czyli koszt wyniesie ok 1000 zł brutto rocznie. W przypadku pozytywnych wyników badań w danym roku, wymagana ilość pobranych próbek w kolejnym roku wynosi 2, czyli koszt w kolejnych latach wynosi ok. 500 zł brutto rocznie.

3.2.5. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt przeglądów serwisowych

Przydomowe oczyszczalnie ścieków w technologii SBR wymagają rocznego przeglądu serwisowego, podczas którego sprawdzona jest poprawność działania wszystkich podzespołów oczyszczalni oraz wymieniany jest filtr dmuchawy. Średni koszt przeglądu to ok. 250 zł brutto rocznie.

3.2.6. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt podzespołów

Przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii SBR posiada podzespoły zużywające się podczas eksploatacji, które wymagają wymiany przy przeglądach serwisowych. Będą to:

  • drobnopęcherzykowy dyfuzor napowietrzający (wymiana średnio co 5 lat, koszt ok. 150 zł brutto),
  • elementy dmuchawy membranowej (membrany/blok komory co 18-20 tyś. godzin pracy, co w przypadku oczyszczalni SBR daje ok 3 lat, koszt ok.  200 zł brutto)
  • elementy sterowania. Dostępne na rynku oczyszczalnie w technologii SBR posiadają różne typy sterowników oraz zaworów elektrycznych sterujących pracą oczyszczalni. Jakość tych podzespołów jest różna, dlatego przyjęto średni koszt wymiany/naprawy tych podzespołów jako 300 zł brutto co 4 lata.

3.3. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszty całkowite

Poniższa tabela przedstawia zastawienie wszystkich kosztów brutto związanych z zakupem, montażem i roczną eksploatacją, jakimi charakteryzuje się przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków pracująca w technologii SBR w zależności od jej wielkości (ilości użytkowników).

Tab. 10. Koszt zakupu, montażu i rocznego utrzymania przydomowej oczyszczalni SBR. 

koszty zakupu i montażu oczyszczalni SBR

Poniżej dokonano zestawienia kosztów zakupu i eksploatacji przez 4 oraz 6 osób poszczególnych wielkości przydomowych oczyszczalni biologicznych w technologii SBR w perspektywie 10 lat.

Tab. 11. Koszt utrzymania przydomowej oczyszczalni biologicznej SBR dla 4 i 6 osób w czasie 10 lat.

koszty użytkowania przydomowej oczyszczalni SBR

Wykres 4. Przydomowa oczyszczalnia biologiczna SBR – koszt użytkowania w okresie 10 lat

koszty eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków SBR

Przykładem certyfikowanej przydomowej oczyszczalni biologicznej w technologii SBR jest oczyszczalnia ZBS-C firmy Wobet-Hydret.

Przydomowa oczyszczalnia biologiczna ZBS-C

4. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock.

Oczyszczalnia w technologii złoża biologicznego składa się z osadnika gnilnego oraz zbiornika z wypełnieniem stanowiącym tzw. zraszane złoże biologiczne. Ten typ oczyszczalni nie wymaga energii elektrycznej i w związku z tym nie posiada żadnych urządzeń elektrycznych.

Koszty, z którymi związana jest bezprądowa przydomowa oczyszczalnia biologiczna w technologii złoża biologicznego Biorock, można podzielić na:

  • Koszty inwestycyjne
    • koszt zakupu i dostawy bezprądowej oczyszczalni biologicznej
    • koszt montażu bezprądowej oczyszczalni biologicznej
  • Koszty eksploatacyjne
    • koszt wywozu osadów z osadnika bezprądowej oczyszczalni biologicznej
    • koszt badania laboratoryjnego ścieków
    • koszt wymiany złoża biologicznego

W ramach niniejszej analizy kosztów budowy i eksploatacji jaką charakteryzuje się bezprądowa przydomowa oczyszczalnia biologiczna w technologii złoża biologicznego Biorock przyjęto następujące wielkości oczyszczalni:

  • dla 4 osób. Oczyszczalnia bezprądowa o pojemności osadnika gnilnego 2,0 m3 oraz 1,5 m3 złoża biologicznego + 40 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (2 nitki po 20 m każda)
  • dla 6 osób. Oczyszczalnia bezprądowa o pojemności osadnika gnilnego 3,0 m3 oraz 1,5 m3 złoża biologicznego + 60 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (3 nitki po 20 m każda)

4.1. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszt budowy

4.1.1. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – cena  zakupu

Ten typ oczyszczalni biologicznej składa się ze zbiornika pełniącego rolę osadnika gnilnego oraz bioreaktora ze złożem biologicznym napowietrzanym grawitacyjnie. Oczyszczalnia ta ma wyjątkowo wysoką skuteczność oczyszczania, więc z powodzeniem do odprowadzania ścieków do środowiska można zastosować studnię chłonną lub odprowadzać ścieki oczyszczone bezpośrednio do urządzenia wodnego (np. rów). Ze względów porównawczych z pozostałymi systemami, do analizy kosztów przyjęto taki sam układ odprowadzania ścieków oczyszczonych poprzez rurowy drenaż rozsączający na warstwie żwiru płukanego (frakcja 8-32 mm).

Do analizy przyjęto średnią cenę rynkową przydomowych oczyszczalni biologicznych w technologii złoża biologicznego na runku wraz z transportem w zależności od jej wielkości.

Tab. 12. Średnia cena bezprądowej oczyszczalni biologicznej wraz z transportem. 

Element oczyszczalni drenażowejLiczba użytkowników
4 RLM6 RLM
Oczyszczalnia ze złożem biologicznym wraz z kompletnym, rurowym drenażem rozsączającym.Oczyszczalnia o pojemności 3,5 m3 + 40m drenażu rozsączającego

cena 12400 zł

Oczyszczalnia o pojemności 4,5 m3 + 60m drenażu rozsączającego

cena 13100 zł

4.1.2. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszt montażu

Koszt montażu oczyszczalni biologicznej w technologii złoża biologicznego jest zbliżony do kosztów oczyszczalni drenażowej i składa się z kosztu robót ziemnych związanych z zakopaniem oczyszczalni oraz wykonaniem rurowego drenażu wraz ze żwirową (frakcja w zakresie 8-32 mm) warstwą rozsączającą (0,5 m x 0,5 m x długość rury), kosztów robocizny ekipy montującej oczyszczalnię wraz z przyłączem kanalizacyjnym oraz ewentualną tzw. wentylacją wysoką po elewacji budynku. Całkowity koszt montażu bezprądowej oczyszczalni biologicznej to ok. 3800-4900 zł brutto w zależności od wielkości.

4.2. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty eksploatacji

4.2.1. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty wywozu osadów

Oczyszczalnie pracujące w technologii zraszanego złoża biologicznego charakteryzują się najniższą częstotliwością opróżniania osadów z osadnika gnilnego. Dlatego osadniki gnilne (o pojemności 2 m3 oczyszczalni dla 4 RLM oraz o pojemności 3 m3 oczyszczalni dla 6 RLM) tego typu oczyszczalni wymagają opróżniania co ok. 3 lata. Koszt wywozu osadów wynosi równoważność jednego kursu małego wozu asenizacyjnego. Przyjęto wóz asenizacyjny ok. 4 m3 (koszt wywozu 98 zł brutto/kurs)

4.2.2. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty biopreparatów

Oczyszczalnia biologiczna w technologii zraszanego złoża biologicznego BIOROCK nie wymaga stosowania biopreparatów.

4.2.3. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty energii elektrycznej

Oczyszczalnia w technologii zraszanego złoża biologicznego BIOROCK nie jest wyposażona w sterownik sterujący (cykl pracy oczyszczalni tego nie wymaga) oraz żadne elektryczne urządzenie napowietrzające (napowietrzanie odbywa się poprzez specjalny układ grawitacyjny). W związku z powyższym dobowe zużycie energii elektrycznej wynosi 0,00 kWh.

4.2.4. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty badań laboratoryjnych

Obowiązujące przepisy (par. 5 ust 1 – Dz.U. 2019 poz. 1311) wymagają od użytkowników wszystkich przydomowych oczyszczalni ścieków dokonywania laboratoryjnych badań ścieków. W przypadku oczyszczalni biologicznej w technologii zraszanego złoża biologicznego jakość oczyszczania jest wyjątkowo wysoka. Dlatego można zastosować analizy zanieczyszczeń jedynie w ściekach oczyszczonych, porównując wyniki do wymaganych przepisami konkretnych wartości zanieczyszczeń określonych jako zawiesina ogólna, BZT5 i ChZT. W ten sposób można obniżyć koszty badań laboratoryjnych podczas wykazywania skuteczności działania oczyszczalni (bez konieczności wykazywania procentowego stopnia redukcji jak ma to miejsce przy oczyszczalniach drenażowych).

Koszt jednorazowych badań dla parametrów BZT5, ChZT oraz zawiesina ogólna ścieków oczyszczonych to ok. 250 zł brutto.

Zgodnie z przepisami (par. 5 ust 2 – Dz.U. 2019 poz. 1311) ilość pobranych próbek ścieków dla oczyszczalni mniejszych niż 2000RLM wynosi 4 razy w ciągu roku (koszt roczny wyniesie ok 1000 zł brutto). W przypadku pozytywnych wyników badań w danym roku, wymagana ilość pobranych próbek w kolejnym roku wynosi 2 (koszt badań w kolejnych latach wynosi ok 500 zł brutto rocznie).

4.2.5. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty wymiany złoża biologicznego

Złoże biologiczne oczyszczalni ścieków jest wykonane z materiałów mineralnych charakteryzujących się wyjątkową trwałością. Jednak nawet najtrwalsze produkty ulegają zużyciu. Porządnej jakości złoże biologiczne ma gwarancję producenta wynoszącą 10 lat. Po tym okresie producent zaleca jego wymianę. Koszt wymiany całego złoża kształtuje się na poziomie 1000-1200 zł. W oczyszczalniach bezprądowych Biorock złoże biologiczne składa się z trzech warstw. Okazuje się, że największemu zużyciu ulega warstwa najwyższa, pozostałem dwie nie ulegają już takiemu zużyciu i nadają się do ponownego zastosowania. Dlatego koszt wymiany złoża można przyjąć na poziomie ok 400 zł (koszt wymiany jednej warstwy).

4.3. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii złoża biologicznego Biorock – koszty całkowite

Poniższa tabela przedstawia zastawienie wszystkich kosztów brutto związanych z zakupem, montażem i eksploatacją w pierwszym roku, jakimi charakteryzuje się przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków w technologii zraszanego złoża biologicznego w zależności od jej wielkości (ilości użytkowników).

Tab. 13. Koszt zakupu, montażu i rocznego utrzymania bezprądowej oczyszczalni ścieków. 

koszty zakupu bezprądowej oczyszczalni ścieków

Poniżej dokonano zestawienia kosztów zakupu i eksploatacji przez 4 oraz 6 osób poszczególnych wielkości bezprądowej przydomowej oczyszczalni biologicznej w technologii złoża zraszanego Biorock  w perspektywie 10 lat.

Tab. 14. Koszt utrzymania bezprądowej oczyszczalni ścieków dla 4 i 6 osób w okresie 10 lat.

koszty użytkowania bezprądowej oczyszczalni ścieków

Wykres 5. Bezprądowa przydomowa oczyszczalnia biologiczna – koszt użytkowania w okresie 10 lat

koszty eksploatacji przydomowej bezprądowej oczyszczalni ścieków

Przykładem certyfikowanej bezprądowej oczyszczalni ścieków ze złożem biologicznym jest oczyszczalnia Monoblock firmy Biorock.

Bezprądowa oczyszczalnia BIOROCK

5. Hybrydowa przydomowa oczyszczalnia ścieków bez osadnika gnilnego

Oczyszczalnia pracująca na bazie osadu czynnego wspomaganego zanurzonym złożem biologicznym bez osadnika gnilnego oraz sterownika, a wyposażona w dmuchawę powietrza.

Koszty, z którymi związana jest hybrydowa przydomowa oczyszczalnia biologiczna bez osadnika gnilnego, można podzielić na:

  • Koszty inwestycyjne
    • koszt zakupu i dostawy hybrydowej oczyszczalni biologicznej
    • koszt montażu hybrydowej oczyszczalni biologicznej
  • Koszty eksploatacyjne
    • koszt wywozu osadów z hybrydowej oczyszczalni biologicznej
    • koszt zużycia energii elektrycznej
    • koszt badania laboratoryjnego ścieków
    • koszt podzespołów zużywających się

W ramach niniejszej analizy kosztów budowy i eksploatacji jaką charakteryzuje się hybrydowa przydomowa oczyszczalnia biologiczna bez osadnika gnilnego przyjęto następujące wielkości oczyszczalni:

  • dla 4 osób. Oczyszczalnia hybrydowa o pojemności ok. 2m3 z dmuchawą membranową o wydajności ok 60 dm3/min + 40 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (2 nitki po 20 m każda)
  • dla 6 osób. Oczyszczalnia hybrydowa o pojemności ok. 2m3 z dmuchawą membranową o wydajności ok 80 dm3/min + 60 metrów rurowego drenażu rozsączającego DN110 (3 nitki po 20 m każda)

5.1. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – koszt budowy

5.1.2. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – cena zakupu

Oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika wstępnego składa się jedynie z jednego zbiornika o specjalnej konstrukcji stanowiącego bioreaktor oraz osadnik wtórny. Tak jak w poprzednio opisywanych oczyszczalniach biologicznych, również w tym przypadku skuteczność oczyszczania jest na bardzo wysokim poziomie, co umożliwia odprowadzanie oczyszczonych ścieków do innych odbiorników niż tylko rurowy drenaż rozsączający. Natomiast ze względów porównawczych z pozostałymi oczyszczalniami do analizy kosztów tego typu oczyszczalni przyjęto również drenaż rurowy na warstwie żwiru płukanego (frakcja 8-32 mm).

Średni koszt brutto zakupu oczyszczalni hybrydowej bez osadnika gnilnego wraz z transportem w zależności od jej wielkości przedstawia poniższa tabela.

Tab. 15. Średnia cena hybrydowej oczyszczalni bez osadnika gnilnego wraz z transportem. 

Element oczyszczalni drenażowejLiczba użytkowników
4 RLM6 RLM
Oczyszczalnia hybrydowa wraz z kompletnym, rurowym drenażem rozsączającym oraz zabezpieczeniami elektrycznymiOczyszczalnia o pojemności ok. 2 m3 + 40m drenażu rozsączającego

cena 8100 zł

Oczyszczalnia o pojemności ok. 2 m3 + 60m drenażu rozsączającego

cena 8700 zł

5.1.3. Hybrydowa przydomowa oczyszczalnia ścieków bez osadnika gnilnego – koszt montażu

Koszt montażu oczyszczalni biologicznej w technologii hybrydowej jest zbliżony do kosztów oczyszczalni SBR i składa się z kosztu robót ziemnych związanych z zakopaniem zbiornika oczyszczalni oraz wykonaniem rurowego drenażu wraz ze żwirową (frakcja w zakresie 8-32 mm) warstwą rozsączającą (0,5 m x 0,5 m x długość rury), kosztów robocizny ekipy montującej oczyszczalnię wraz z przyłączem kanalizacyjnym oraz ewentualną tzw. wentylacją wysoką po elewacji budynku. Również w tym przypadku dochodzi koszt wykonania elektrycznej instalacji wraz z zabezpieczeniem nadpradowym i różnicowoprądowym. Całkowity koszt montażu oczyszczalni biologicznej w technologii hybrydowej to ok. 4200-5300 zł brutto w zależności od wielkości.

5.2. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – koszty eksploatacji

5.2.1. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – koszty wywozu osadów

W przypadku oczyszczalni biologicznej w technologii hybrydowej bez osadnika gnilnego częstotliwość wywozu osadów jest największa z porównywanych rozwiązań. Wynika to z faktu braku osadnika gnilnego w układzie oczyszczalni. Częstotliwość wywozu osadu z oczyszczalni tego typu wynosi średnio 6 miesięcy. Roczny koszt wywozu osadów wynosi równoważność dwóch kursów małego wozu asenizacyjnego. Przyjęto wóz asenizacyjny ok. 4 m3 (koszt wywozu 98 zł brutto/kurs).

5.2.1. Hybrydowa przydomowa oczyszczalnia ścieków bez osadnika gnilnego – koszty biopreparatów

Oczyszczalnia biologiczna w technologii hybrydowej bez osadnika wstępnego nie wymaga stosowania biopreparatów

5.2.2. Hybrydowa przydomowa oczyszczalnia ścieków bez osadnika gnilnego – koszt zużycia energii elektrycznej

Energia elektryczna podczas pracy oczyszczalni tego typu zużywana jest do zasilania wyłącznie dmuchawy membranowej. Kosz całkowity zużytej energii elektrycznej uzależniony jest od wielkości dmuchawy (zazwyczaj ok 55W dla 4 osób oraz 80 W dla 6 osób), czasu jej pracy (zazwyczaj 24 h na dobę) oraz stawki za energię elektryczną (średnio 0,55 zł/kWh brutto dla taryfy G11). Uwzględniając wszystkie powyższe składowe, można przyjąć roczny koszt zużycia energii elektrycznej na poziomie 264 zł/rok brutto dla 4 osób oraz 385 zł/rok brutto dla 6 osób.

5.2.3. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – koszty badań laboratoryjnych

Obowiązujące przepisy (par. 5 ust 1 – Dz.U. 2019 poz. 1311) wymagają od użytkowników wszystkich przydomowych oczyszczalni ścieków dokonywania laboratoryjnych badań ścieków. Również w przypadku tego typu oczyszczalni skuteczność oczyszczania jest o wiele większa niż oczyszczalni drenażowych, więc można zastosować analizy zanieczyszczeń jedynie w ściekach oczyszczonych, przyrównując otrzymane wyniki do wymaganych przepisami wartości zanieczyszczeń określonych jako zawiesina ogólna, BZT5 i ChZT. Taki sposób wykazywania skuteczności działania oczyszczalni pozwala obniżyć koszty badań laboratoryjnych (bez wykazywania procentowego stopnia redukcji jak ma to miejsce przy oczyszczalniach drenażowych) .

Koszt jednorazowych badań dla parametrów BZT5, ChZT  oraz zawiesina ogólna ścieków oczyszczonych to ok 250 zł brutto.

Zgodnie z przepisami (par. 5 ust 1 – Dz.U. 2019 poz. 1311) ilość pobranych próbek ścieków dla oczyszczalni mniejszych niż 2000RLM wynosi 4 razy w ciągu roku – czyli koszt wyniesie ok 1000 zł brutto rocznie. W przypadku pozytywnych wyników badań w danym roku wymagana ilość pobranych próbek w kolejnym roku wynosi 2, czyli koszt w kolejnych latach wynosi ok 500 zł brutto rocznie.

5.2.4. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – koszt podzespołów

Przydomowa oczyszczalnia ścieków w technologii hybrydowej bez osadnika gnilnego posiada elementy, które podczas eksploatacji się zużywają i które należy wymienić. Będą to:

  • dyfuzor napowietrzający (wymiana średnio co 5 lat,  koszt ok. 50 zł brutto),
  • elementy dmuchawy membranowej (membrany/blok komory co 18-20 tyś. godzin pracy, co w przypadku oczyszczalni hybrydowej bez osadnika gnilnego daje ok 2 lat, koszt ok.  200 zł brutto)
  • membrany/blok komory co 18-20 tyś. godzin pracy, co w przypadku tego typu oczyszczalni daje ok. 2 lat, koszt ok.  200 zł brutto)

5.3. Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa bez osadnika gnilnego – koszty całkowite

Poniższa tabela przedstawia zastawienie wszystkich kosztów brutto związanych z zakupem, montażem i roczną eksploatacją, jakimi charakteryzuje się przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków pracującą w technologii hybrydowej bez osadnika gnilnego w zależności od jej wielkości (ilości użytkowników).

Tab. 16. Koszt zakupu, montażu i rocznego utrzymania hybrydowej oczyszczalni ścieków. 

koszty zakupu biologicznej przydomowej oczyszczalni ścieków

Poniżej dokonano zestawienia kosztów zakupu i eksploatacji przez 4 oraz 6 osób poszczególnych wielkości hybrydowej przydomowej oczyszczalni biologicznej bez osadnika gnilnego w perspektywie 10 lat.

Tab. 17. Koszt utrzymania hybrydowej oczyszczalni ścieków dla 4 i 6 osób w okresie 10 lat.

koszty użytkowania biologicznej przydomowej oczyszczalni ścieków Wykres 6. Hybrydowa przydomowa oczyszczalnia biologiczna – koszt użytkowania w okresie 10 lat

koszt eksploatacji hybrydowej oczyszczalni ścieków

Przykładem certyfikowanej biologicznej oczyszczalni ścieków w technologii hybrydowej bez osadnika gnilnego jest oczyszczalnia FEL firmy Feliksnavis.

Przydomowa oczyszczalnia hybrydowa – FELIKSNAVIS

6. Porównanie kosztów urządzeń do gospodarki ściekowej

Poniżej przedstawiono zestawienie kosztów wszystkich opisanych wcześniej systemów indywidualnej gospodarki ściekowej przy użytkowaniu przez 4 osoby w okresie 10 lat. Wnioski z porównania przedstawiono na końcu niniejszego poradnika.

 Wykres 7. Porównanie kosztów szamb i przydomowych oczyszczalni w okresie 10 lat dla 4 osób.

zestawienie kosztów eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków dla 4 RLM

 Wykres 8. Zestawienie sumy kosztów w 10 roku dla szamb i przydomowych oczyszczalni – 4 osoby. zestawienie kosztów w 10 roku przydomowych oczyszczalni dla 6 RLM

Poniżej przedstawiono zestawienie kosztów wszystkich opisanych wcześniej systemów indywidualnej gospodarki ściekowej przy użytkowaniu przez 6 osób w okresie 10 lat. Wnioski z porównania przedstawiono na końcu niniejszego poradnika.

 Wykres 9. Porównanie kosztów szamb i przydomowych oczyszczalni w okresie 10 lat dla 6 osób.

zestawienie kosztów użytkowych przydomowych oczyszczalni ścieków dla 6 RLM

Wykres 10. Zestawienie sumy kosztów w 10 roku dla szamb i przydomowych oczyszczalni – 6 osoby. zestawienie kosztów eksploatacji przydomowych oczyszczalni w 10 roku

Wnioski:

  • Budowa szamba jest nieopłacalna ekonomicznie w perspektywie dłuższej eksploatacji. Dla 4 osobowego gospodarstwa okres opłacalności budowy szamba wynosi ok. 2-3 lat (w zależności od alternatywnego systemu), natomiast w przypadku 6 osób okres opłacalności kończy się już w okolicy 2 lat w porównaniu z pozostałymi systemami.
  • Oczyszczalnie drenażowe pomimo pozornej korzyści ekonomicznej nie są korzystne z szerszego punktu widzenia np. uwzględniającego aspekt ekologiczny. Jednakże ta korzyść ekonomiczna w porównaniu z kosztami całkowitymi oczyszczalni biologicznej nie jest aż tak znaczna. Dla przykładu –  różnica kosztów całkowitych w 10-letnim okresie eksploatacji pomiędzy oczyszczalnią drenażową, a oczyszczalnia biologiczną ze złożem zraszanym Biorock, wynosi tylko ok. 14%, co daje na jednego użytkownika średnią wartość zaledwie 14 groszy dziennie. Tak mała różnica kosztów nie uzasadnia aspektu ekologicznego i skażenia terenu własnej działki w wyniku tworzenia się sapropelu.
  • Przy uwzględnieniu kosztów rekultywacji gruntu lub budowy nowego systemu rozsączającego w przypadku oczyszczalni drenażowej okazuje się, że koszty całkowite w 10 letnim okresie eksploatacji zbliżają się lub nawet przewyższają koszty całkowite oczyszczalni biologicznych, co jednoznacznie przemawia za tymi drugimi.
  • Wszystkie typy analizowanych oczyszczalni biologicznych mają zbliżone względem siebie koszty całkowite w dłuższej perspektywie eksploatacji. Najkorzystniej wypada oczyszczalnia bezprądowa ze złożem biologicznym Biorock. Przy decyzji zakupowej warto przeanalizować pozostałe cechy poszczególnych typów oczyszczalni biologicznych (m.in. sposób eksploatacji oczyszczalni, powierzchnia zabudowy, wymagana skuteczność oczyszczania).
  • Należy podkreślić, że przy porównaniu kosztów całkowitych oczyszczalni biologicznych z pozostałymi systemami gospodarki ściekowej, przyjęto jednakowy sposób odprowadzenia ścieków do środowiska poprzez rurowy drenaż rozsączający. Ponieważ oczyszczalnie biologiczne charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością oczyszczania, można w ich przypadku z powodzeniem zastosować inne rozwiązania odprowadzania oczyszczonych ścieków, których nie można stosować w przypadku oczyszczalni drenażowych. Takimi rozwiązaniami są np. studnia chłonna lub odprowadzenie bezpośrednio do urządzenia wodnego. Rozwiązania tego typu są o wiele tańsze niż drenaż rurowy, co w konsekwencji dodatkowo obniży koszty inwestycyjne oczyszczalni biologicznych.

 

Przed wyborem konkretnego rozwiązania do indywidualnej gospodarki ściekowej warto zaznajomić się z wadami oraz zaletami poszczególnych rozwiązań opisanych w poradniku Przydomowe oczyszczalnie ścieków – rodzaje, jak również poznać wymagania prawne w zakresie ich lokalizacji oraz budowy opisane w poradniku Przydomowa oczyszczalnia ścieków – przepisy, do których przeczytania serdecznie zapraszamy.

 

W razie jakichkolwiek pytań jesteśmy do dyspozycji i zapraszamy do kontaktu poprzez formularz kontaktowy, czat lub telefonicznie.

W celu otrzymywania informacji o publikacji nowych artykułów z działu porad, informacji o nowych produktach lub promocjach na wybrane produkty – zapraszamy do zapisywania się do naszego newslettera.

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą montażu przydomowych oczyszczalni ścieków, jak również systemów do uzdatniania wody na terenie prowadzonej przez nas działalności.